rama-per-informalitetin

Tatimi progresiv per profesionistet e vetepunesuar

Ne date 1 Qershor pritet te dale per konsultim projektligji per tatimin progresiv te profesionisteve te vetepunesuar.

Nderkohe, kryeministri dhe zyrtare te Ministrise se Financave tashme kane bere publike faktin qe pjese e ketij projektligji eshte edhe taksimi progresiv i te vetepunesuarve ne sektoret e sherbimeve njelloj si skema e pagave per te punesuarit.

Qellimi i (deklaruar) ketij ndryshimi sikurse eshte artikuluar eshte lufta ndaj informaliteti ne sektorin e punesimit/sherbimit.

Behet fjale per raste ku marredhenia e punesimit kamuflohet si mardhenie sherbimi/biznesi. Profesioniste te punesuar ne kompani te ndryshme, ne bashkepunim me punedhenesit, shkeputen nga puna dhe hapin biznese sherbimi per te perfituar nga taksat. Kjo sepse bizneset me xhiro vjetore deri ne 14 mln leke ne baze te ligjit kane taksa 0.

  1. Problemi i shmangies se taksave qendron dhe as nuk eshte rast i vetem. Kjo shmangie nuk ndodh vetem ne sektorin e sherbimeve. E njejta problematike eshte ne copezimin e bizneseve ne sektore te tjere te ekonomise, si tregti dhe prodhimi, me qellim perfitimin nga taksat e uleta. Kjo shmangie nuk kufizohet vetem ne tatimin mbi te ardhurat por edhe ne TVSH. Ne sektorin e ndertimit sidomos jane shtuar bizneset e vogla “nenkontraktore”. Dikur punonjes te kompanive te medha, sot kane hapur bizneset e tyre.

Pra, shmangiet jane rrjedhoje e vete sistemit tatimor.

  1. Drejtoria e Pergjitheshme e Tatimeve ka aktualisht te gjithe te drejten ligjore te nderhyje ne cdo rast qe shmang ne menyre abusive taksat dhe tatimet si me siper.

Ligji nr. 9920 “Per Procedurat tatimore ne Republiken e Shqiperise” I ndryshuar

neni nr. Neni 71, E drejta për të përdorur mënyra alternative vlerësimi

Administrata tatimore ka të drejtë të përdorë mënyra alternative vlerësimi të detyrimit tatimor të tatimpaguesit dhe të nxjerrë një vlerësim, në rastet kur:

dh) tatimpaguesi hyn në transaksione me persona të lidhur jo në bazë të parimit të vlerës së tregut, ose hyn në transaksione pa efekte ekonomike thelbësore;

Udhezimi nr. 24 “Per Procedurat tatimore ne Republiken e Shqiperise”, I ndryshuar

71.4 Përdorimi i metodave alternative të vlerësimit në rastet e veprimeve për shmangien

e tatimit dhe abuzimit me parimet e ligjit tatimor;

71.4.1 Në rastet kur tatimpaguesi/tatimpaguesit kryejnë veprime apo transaksione apo seri veprimesh apo transaksionesh, në mënyrë direkte apo indirekte me persona të tretë, të cilat deformojnë parimet e ligjit tatimor, nuk bazohen në parimin e vlerës së tregut, janë pa efekte ekonomike thelbësore, forma nuk reflekton thelbin e tij ekonomik, apo evidentohen elemente të veprimeve/ transaksioneve që synojnë shmangien ose uljen e detyrimeve tatimore, administrata tatimore ka të drejtën e rikarakterizimit të këtyre transaksioneve me qëllim përcaktimin e detyrimit të saktë tatimor;

71.4.2 Për këtë qëllim, administrata tatimore nuk merr parasysh një veprim/transaksion apo një seri veprimesh/ transaksionesh, të cilat, duke qenë se konkludohet që janë ndërmarrë me synim përfitimin e një avantazhi tatimor që vjen në kundërshtim me qëllimin dhe frymën e ligjit, rezultojnë fiktive në bazë të të gjitha fakteve dhe rrethanave. Në këto kushte, veprimi/transaksioni rikarakterizohet dhe detyrimi tatimor llogaritet në përputhje me dispozitat për vlerësimin tatimor alternativ të parashikuar në ligjin e procedurave tatimore apo ligjet e tjera tatimore.

71.4.3 Barrën e provës për të vërtetuar se veprimet/transaksionet janë ndërmarrë nga tatimpaguesi apo tatimpaguesit, me synim përfitimin e një avantazhi tatimor që vjen në kundërshtim me qëllimin dhe frymën e ligjit, e ka administrata tatimore.

3.Rruget e shkurtera dhe pyetjet.

  • A nuk eshte me vend qe te rishikohet i gjithe sistemi me qellim qe te ulet rrisku i shmangieve nga dhe nepermjet ligjit dhe mbi te gjitha duke siguruar trajtim te barabarte perpara ligjit?
  • A nuk ka ardhur koha qe thjesht te zbatohen ligjet ne fuqi? Shmangiet mjafton te evidentohen dhe te merren masat e nevojshme konform dispozitave ligjore?
  • Dhe sa kohe do vazhdojme qe detyrimet e “abuzuesit” ti paguaje i ndershmi?
  • Ne sa sektore social dhe ekonomik per faj te dikujt dhe mosmarrjes se masave ligjore nga institucionet kopetente e peson i ndershmi?
  • Si mund te tatohet fitimi i biznesit njelloj si paga e nje te punesuari, ne nje kohe kur biznesi kerkon nje organizim te caktuar dhe marrjen e nje rrisku?
  • Cfare ndryshimi ka biznesi i sherbimit me biznese te tjera ne kete drejtim?
  • A shkelje e barazise perpara ligjit ky projektligj?
  • A eshte ky ligj ne perputhje me kushtetuten?
18523855 - wine on the terrace vineyard in lavaux region, switzerland

Skema e kompensimit te fermereve 2022

Skema e kompensimit te fermereve 2022 pavarsisht emrit, kjo skeme eshte më me shume rendesi per bizneset qe blejne tek fermeret sesa per vete fermeret.

Nga menyre se si eshte konceptuar, zbatimi i kesaj skeme “udhehiqet” nga sipermarrjet tregtare dhe perpunuese te prodhimeve bujqesore.

Skema e kompensimit zbatohet për prodhuesit bujqësorë, për të cilët përfshirja në regjimin normal të TVSH-së krijon vështirësi.

Fermeri, është prodhues bujqësor, i vetëpunësuar, që zhvillon aktivitetin me krahun e vet të punës dhe me mjetet e punës që disponon, në veprimtarinë e prodhimit bujqësor, pyjor dhe peshkimit.

Fermeret mund ta aplikojne kete skeme vetem nese qarkullimi vjetor i tyre nuk tejkalon kufirin minimal te rregjistrimit per tvsh. Keta fermere mund te rregjistrohen direkt ne Drejtorite Rajonale Tatimore.

Skema e kompensimit te fermereve 2022 nuk vlen per te gjithe fermeret, qarkullimi vjetor i te cileve eshte pertej kufirit minimal te rregjistrimit per TVSH. Keta fermere duhet te rregjistrohen ne Qendren Kombetare te Biznesit dhe mbajne llogari njelloj sic do biznes tjeter. https://qkb.gov.al/

  1. Faturimi sipas skemes se Kompensimit te Fermereve

Faturimi i prodhimit/produktit bujqesor kryhet nga vete tatimpaguesi bleres, i cili mund te jete tregtari ose perpunuesi. Bleresi leshon nje fature ku fermeri paraqitet si shites dhe vete tatimpaguesi ne rolin e bleresit.

Perpara se tatimpaguesi te kryeje nje transaksion me nje fermer, duhet te kontrolloje nese fermeri eshte aktiv apo jo ne linkun e meposhtem.

https://www.tatime.gov.al/c/8/129/326/lista-e-fermereve-aktive

Midis tyre duhet te ekzistoje nje kontrate furnizimi sipas formatit te miratuar ne udhezimin e Ministrit te Financave. Kjoaktmarreveshje depozitohet ne Drejtorine Rajonale Tatimore nga tatimpaguesi bleres, perpara nisjes se furnizimit.

2) Pagesat/Arketimet

Personi i tatueshëm, blerës me qëllim, që të ketë të drejtën e zbritjes së normës së kompensimittë TVSH-së të paraqitur në faturën tatimore të lëshuar sipas këtij neni, për transaksione mbi 30 000 lekë, është i detyruar të kryejë likuidimin e vlerës së faturës nëpërmjet shërbimit të Postës Shqiptare ose nëpërmjet bankës, nëse vlera e transaksionit nuk e kalon shumën prej 150 000 lekësh dhe nëpërmjet likuidimit nga llogaria bankare e tij në llogarinë bankare të fermerit, për transaksione, vlera e të cilit është më e madhe se 150 000 lekë, siç përcaktohet në nenin 59 të ligjit, “Për procedurat tatimore në RSH”.

Me heqjen e TVSH-se kjo pike behet e pazbatueshme dhe Drejtoria e Pergjitheshme e Tatimeve duhet te kishte marre masa per ta azhornuar kete udhezim.

3) Ndryshimet ligjore

Me ligjin nr. 111/2021 eshte ndryshuar norma e kompensimit (TVSH) nga 6 % ne 0 %

Me heqjen e TVSH-se udhezimi nr. 19, date 03.11.2014, humbet qellimin objektiv te tij i cili ishte mbikqyrja e TVSH-se ne transaksionet mes fermereve dhe bizneseve.

Por, udhezimi nr. 19, date 03.11.2014 mbetet ne fuqi i pandryshuar dhe tatimpaguesit bleres te produkteve te fermereve jane te detyruar te zbatojne kushtet qe parashikon udhezimi dhe kjo skeme.

Per te pare te gjitha publikimet mbi legjislacionin tatimor klikoni ne

Urban Transport

3.5 MLN EURO KOMPENSIM PER SHOQERITE E TRANSPORTIT

Ne vijim te paketes Antikrize eshte publikuar Vendimi i Keshillit te Ministrave nr. 225 dt 13.04.2022 per kompensimin e shoqerive te transportit qytetas nderqytetas dhe rrethqytetas.

Vendimi percakton kompensimin me 100 leke/liter karburant te konsumuar per periudhat Mars, Prill dhe Maj.

Kerkesa per kompensim do ti drejtohet Drejtorise Rajonale Tatimore.

Ne linkun e meposhtem VKM ne objekt

www.trial-studio.com

Sigurimet shoqerore, marreveshja Shqiperi-Kosove

Hyn ne fuqi ligji nt. 23/2022 “Per Ratifikimin e marreveshjes ndermjet Republikes se Shqiperise dhe Republikes se Kosove per Sigurimet Shoqerore”

Shqiperia dhe Kosova, me ne fund, kane nje marreveshje te perbashket per skemen e sigurimeve shoqerore.

Sipas kesaj skeme te drejtat per te perfituar nga sigurimet shoqerore ne Shqiperi dhe ate te Kosoves jane si me poshte:

  1. Per kontributet e paguara nga Shtetasit Kosovare ne Shqiperi
  • përfitimet në para për barrëlindje për personat e punësuar dhe personat e vetëpunësuar, si dhe për punëdhënësit;
  • përfitimet në para për aksidentet në punë dhe sëmundjet profesionale për personat e punësuar;
  • pensionet e pleqërisë, të invaliditetit dhe familjare për personat e punësuar dhe të vetëpunësuar, si dhe për punëdhënësit;

2. Per kontributet e paguara nga Shtetasit Shqipetare ne Kosove

  • e drejta në pension kontributpagues të moshës;
  • e drejta në pension invalidor të punës;
  • e drejta në pension familjar;
  • e drejta në pension nga fondi i kursimeve pensionale individuale (shtylla e dytë)

www.trial-studio.com

Perjashtime nga TVSH ne import per sektorin e agrobiznesit, procedura

Perjashtime nga tvsh ne import bejne pjese makinerite dhe pajisjet qe importohen nga subjekte me aktivitet agrobiznes.

Neni 56 i ligjit nr. 922014 “Per TVSH” – Përjashtime të veçanta në import

Janë furnizime të përjashtuara nga tatimi mbi vlerën e shtuar në import:

Importimi i makinerive dhe pajisjeve në funksion të realizimit të kontratave të investimeve në sektorin e përpunimit aktiv dhe të agrobiznesit, pavarësisht nga vlera e investimit;

Personat e tatueshëm të cilët do të importojnë makineri dhe pajisje për këtë rast duhet të aplikojne në Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave per tu pajisur me autorizimin perkates duke dorezuar:

  • një kërkesë me shkrim, së cilës, kur kryhen veprime për herë të parë pranë autoriteteve doganore, i bashkëngjitet edhe një fotokopje e certifikatës së NUIS/NIPT-it;
  • kopje të ekstraktit të QKR-së, ku të jetë specifikuar se aktiviteti ekonomik është në fushën e agrobiznesit;
  • kopje të planit të investimit, përfshirë preventivin dhe kohëzgjatjen e investimit;
  • kopje të planit të investimit, përfshirë preventivin, për vitin kur kryhen importet;
  • të dhëna për llojin dhe sasinë e makinerive e të pajisjeve që do të importohen me kodet tarifore përkatëse dhe për periudhën e instalimit;
  • kopje të aktit të pronësisë apo të marrjes me qira të ambienteve ku do të bëhet investimi;
  • përshkrimin skematik dhe narrativ të skemës teknologjike për çdo element të saj;
  • Deklaratë e personit të tatueshëm që makineria apo pajisja, për të cilën kërkohet përjashtimi, nuk është importuar për qëllime shitjeje

Per perjashtime nga TVSH ne import kerkesa per autorizim kryhet ne portalin e Albania. Autorizimi jepet brenda 15 diteve dhe ka nje afat nga 1 deri ne 6 muaj varesisht planit te investimit.

Per me shume na ndiqni ne rrjetet sociale

https://www.facebook.com/SKF2018/?ref=pages_you_manage

https://www.instagram.com/trialstudio1/

https://www.linkedin.com/company/68493567/admin/

1

Paga minimale dhe maksimale 2022

Keshilli i Ministrave ka ndryshuar pagen minimale ne shkalle vendi me VKM nr. 158 date 12.03.2022, nga 30’000 leke ne 32’000 leke me efekt nga 1 Prill 2022.

Ky ndryshim ka qene i pritshem dhe i artikuluar nepermjet deklaratave gjate vitit 2021. Duke qene se momenti kur deklaratat konkretizohen ne akt ligjor perkon me krizen e rritjes se cmimeve mund te jete kjo nje arsye e cila e ka pershpejtuar kete premtim. Ndaj kjo mase (se bashku me te tjerat) eshte bere pjese e asaj qe qeveria e quan “Rezistenca sociale” sepse synon te mbroje shtresat me te ardhura te uleta.

Qeveria eshte zotuar qe brenda mandatit te 3, viti 2025, paga minimale ne shkalle vendi te arrije 40’000 leke.

Me ndryshimin e pages minimale automatikisht do te ndryshoje edhe paga maksimal, kjo ne baze te ligjit nr. 7703 date 11.05.1993 “Per sigurimet shoqerore ne R.SH”, ne nenin 10 te te cilit citohet:

Per sa me siper pagat ndryshojne si me poshte vijon:

1-Paga minimale ishte 30’000 leke dhe behet 32’000 leke. Rritja 6.667 %.

2-Paga maksimale ishte 132’313 leke,  e indeksuar me te njejten rritje si paga minimale behet 141’134 leke (6.667%*132’313 + 132’313 leke).

Ne linkun e meposhtem vendimi perkates

Paga minimale dhe maksimale 2022

Keshilli i Ministrave ka ndryshuar pagen minimale ne shkalle vendi me VKM nr. 158 date 12.03.2022, nga 30’000 leke ne 32’000 leke me efekt nga 1 Prill 2022.

Ky ndryshim ka qene i pritshem dhe i artikuluar nepermjet deklaratave gjate vitit 2021. Duke qene se momenti kur deklaratat konkretizohen ne akt ligjor perkon me krizen e rritjes se cmimeve mund te jete kjo nje arsye e cila e ka pershpejtuar kete premtim. Ndaj kjo mase (se bashku me te tjerat) eshte bere pjese e asaj qe qeveria e quan “Rezistenca sociale” sepse synon te mbroje shtresat me te ardhura te uleta.

Qeveria eshte zotuar qe brenda mandatit te 3, viti 2025, paga minimale ne shkalle vendi te arrije 40’000 leke.

Me ndryshimin e pages minimale automatikisht do te ndryshoje edhe paga maksimal, kjo ne baze te ligjit nr. 7703 date 11.05.1993 “Per sigurimet shoqerore ne R.SH”, ne nenin 10 te te cilit citohet:

Per sa me siper pagat ndryshojne si me poshte vijon:

1-Paga minimale ishte 30’000 leke dhe behet 32’000 leke. Rritja 6.667 %.

2-Paga maksimale ishte 132’313 leke,  e indeksuar me te njejten rritje si paga minimale behet 141’134 leke (6.667%*132’313 + 132’313 leke).

Ne linkun e meposhtem vendimi perkates

Trajtimi fiskal i firove dhe humbjeve gjate prodhimit

Ne industrine e prodhimit, firot ose mbetjet teknologjike jane rrjedhoje e procesit normal te prodhimit.  Ato jane te parashikuara dhe varen nga teknologjia dhe procesi i prodhimit.

Ne disa industri, firot jane te konsiderueshme si ne sasi ashtu edhe ne kosto.

Nga kendveshtrimi kontabel, firot akumulohen ne koston e produktit te prodhuar.

Firot e prodhimit duhet te justifikohen dhe dokumentohen ne menyre qe te njihen dhe pranohen nga autoritetet tatimore.

Cdo te thote te njihen firot nga autoritetet tatimore?

Nese nje fabrike e ka firon 20 % e lendes se pare te konsumuar dhe nuk ndiqen procedurat e rregullta ligjore, autoritetet tatimore kane te drejte qe te kryejne rileresim te aktivitetit dhe sasite e firos (20%) t’i konsiderojne si produkte te shitura. Per rrjedhoje subjekti ngarkohet me detyrime tatimore dhe penalitete pertej atyre qe ka vetedeklaruar.

Ne sektorin e veshjeve dhe kepuceve, firot perbehen nga copat e tesutit dhe lekura e mbetur me te cilat nuk mund te prodhohen produkte. Aktivitetet e prodhimit qe jane te pajisur nga administrate doganore me nje autorizim per perpunimin aktiv firot i justifikojne dhe raportojne ne dogane.

Kryesisht keto aktivitete perdorin skeda produkti pasi firo eshte specifike sipas produkteve. Per kete tipologji aktivitetesh, administrate tatimore nuk kontrollon bilanc material te biznesit dhe as firot pasi ky proces kryhet nga Dogana

Gjithashtu, produktet qe jane subjekt akcize, psh. vera, duhani, alkole te tjera, mbikqyren nga autoritetet doganore. Keto subjekte dorezojne nje karte teknologjike ne marrjen e autorizimit nga autoriteti doganor ne te cilen evidentojne nder te tjera edhe firot. Gjithashtu ne VKM nr. 612 “Per dispozitat zbatuese te ligjit per akcizat jane te specifikuara nivelet e pranueshme te firove”

Aktivitetet e tjera te prodhimit, firot e te te cilave nuk rregullohen nga ligje te vecanta, sikurse jane ato qe mbikqyren nga dogana, kontrollohen nga autoritetet tatimore per ceshtjen ne objekt bazuar ne VKM nr. 434 dt. 20.05.2015 “Per percaktimin e normativave per firot, humbjet, demtimet dhe skarcot gjate prodhimit”.

Sipas kesaj VKM-je,

  • Te gjithe bizneset e prodhimit duhet te dorezojne ne administraten tatimore karten teknologjike te prodhimit.
  • Karta teknologjike, duhet të jetë e konfirmuar/certifikuar nga një institucion i njohur, që ka aftësinë teknike të konfirmimit të kartave teknologjike, si: Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore (AKBN), Autoriteti Kombëtar i Ushqimit (AKU), Instituti i Materialeve të Ndërtimit, Drejtoria e Përgjithshme e Standardeve, Drejtoria e Patentave dhe Markave, Inspektorati Shtetëror, përgjegjës dhe Agjencia Kombëtare e Barnave dhe Pajisjeve Mjekësore, institucione që miratojnë karta të ndryshme teknologjike apo çdo institucion tjetër që ka aftësitë dhe lidhet me proceset teknologjike përkatëse.

Kthehet skema e tvsh per profesionet e lira pavarsisht qarkullimit

Keshilli i Ministrave ka miratuar ndryshimin e VKM nr. 953 dt. 29.98.2014 “Per dizpozitat zbatuese te ligjit te TVSH”

Sipas ketij akti ndryshohet neni nr. 11 e VKM-se “Përcaktimi i kufirit minimal të regjistrimit për tatimin mbi vlerën e shtuar (TVSH)”

Te gjithe personat e tatueshem qe ofrojne sherbime sipas profesioneve te lira si: noter dhe permbaruesgjyqesor, kufiri minimal per TVSH-ne eshte 0, pavarsisht nga qarkullimi i tyre. Te gjithe keta jane persona te tatueshem, te rregjistruar per tvsh edhe nese kryejne veprimtari te perjashtuar sipas ligjit.

Me poshte Vendimi i Keshillit Te Ministrave

Employee-Relations

Evazioni i pagave, rishikimi dhe kontrata e re e punes

Nese pyesim pjesen derrmuese te punonjesve te sektorit privat per pagen qe marrin, ata dine te thone vetem pagen neto. Jemi te siguruar thone por tatimet i paguan kompania.

Jane te pakte ata qe kane njohuri mbi kontributet shoqerore shendetesore dhe tatimin mbi pagat, sa i takojne punemarresit dhe sa i takojne punedhenesit. Shpesh here kete njohuri nuk e kane as punedhenesit.

Sa here qe ka nje ndryshim ligjor ose intensifikime te kontrolleve tatimore lidhur me evazionin e pagave krijihet nje konflikt mes punedhenesve dhe punemarresve. Eshte konflikt sepse palet paraqiten me pretendime ne debat dhe jo me kerkesa per rishikime te mardhenies. Pretendimi ne vetvete con ne konflikt.

Konflikti eshte i pashmangshem sepse secili kerkon te maksimizoje perfitimin e tije.

Me poshte po rendis disa nga pretendimet me te zakonshme qe paleve u lindin ne situate te tilla duke u dhene pergjigje seciles pa mbajtur ane:

Punetori: E dua te gjithe pagen ne banke.

Une: Pretendimi duhet artikuluar ne formen e nje kerkese te re krejt legjitime daj punedhenesit I cili gjithashtu ka te drejten e tije ta pranoje ose jo. Pra eshte nje kerkese per te negociuar marreveshjen fillestare. Si e tille duhet trajtuar.  Nuk mund te jete pretendim sepse vete e ke pranuar ne fillim te punes nje fakt te tille.

Pronari: Nese rrisim pagat ne banke do te paguajme me shume tatime. Kush e ka per detyre, do ja mbajme punonjesve detyrimet shtese apo duhet t’i paguaje kompania?

Une: Te dy jeni pjese e kompromisit dhe moralisht jeni pergjegjes te dy. Te dy e keni bere kete kompromis per te maksimizuar perfitimet tuaja ne dem te shtetit. Edhe perfitimet shtese qe vijne nga deklarimi real I pagave eshte I dyanshem.  Ndaj, ne parim duhet ndare. Por fatkeqesisht, ligji ju njeh dhe penalizon vetem juve si pronar.

Une ju ftoj te hyni ne negociata me punonjesit tuaj per te pare nese mund te ndani gje dhe per te fiksuar nje page bruto per te ardhmen. Per te gjitha ndryshimet e pagave dhe ligjore ne vijim secili merr ose paguan ate qe i takon dhe ky konflikt nuk perseritet me.

Kjo varet nga tregu dhe se si do te sillen konkurentet tuaj ndaj ketij fenomeni.

Mund te them gjithashtu se punetorit nuk i ulet paga. Nese eshte vleresuar njehere nga ju me nje page te caktuar do te thote se e ka merituar. Si rrjedhim punonjesi mund te pushohet por paga nuk mund ti ulet pavarsisht ndryshimit te rrethanave e kushteve te punes.