Bussines plan

Plani i biznesit

Çfarë është një plan biznesi?

Plani i biznesit është ai që lind dhe zhvillohet në mëndjen e cdo individi përpara se të konkretizohet. Nis me idene, e cila zakonisht buron nga një nevojë e tregut. Ideja nënkupton produktin/shërbimin për tu ofruar.  Në këtë fazë cdo individ fillon dhe mendon per investimin fillestar të nevojshëm, mundësitë për financim të idesë (buxheti), mundësite potenciale për të gjetur klientë (analiza e tregut) dhë në fund fitimet e pritshme (pasqyrat financiare proforma).

Ideja e individit, e shkruar, e detajuar në të gjitha hapat që duhet të ndjekë një biznes, pasuruar me kërkime dhe analiza konrete përbëjnë atë që quhet plan biznesi.

Një plan biznesi është një dokument i shkruar që përshkruan në detaje sesi një biznes, zakonisht një startup por jo vetëm, përcakton objektivat e tij dhe rrugën që duhet të ndjekë për të arritur qëllimet e tij.  Një plan biznesi paraqet një udhërrëfyes të shkruar nga pikëpamjet e marketingut, financiar dhe operacional.

Përse është i rëndësishëm një plan biznesi?

  • Fillimisht, një plan biznesi nevojitet për të qartësuar, rishikuar dhe saktësuar idenë fillestare.

Jo cdo gjë që ju vjen në mëndje mund të jetë e realizueshme ose për të mund të ketë oportunitet në treg . Duke e shkruar idenë ju do të thellohemi në rrugën nëpër të cilën duhet të kaloni për ta konkretizuar atë dhe do të bëni vlerësimet e nëvojshme të situatës. Nëse rezulton që ideja të jete e realizueshme ju mund të bëni përmirësimet e duhura gjatë zhvillimit të planit të biznesit. Gjithashtu në përgatitjen e një plani biznesi ju ekspozoni objektivat tuaja me të cilat duhet të mateni në vijim. Pra, më ë rëndësishmja është që plani i biznesit i nevojitet së pari vetë biznesit.

  • Nëse doni të prezantoheni me një investitor, duhet të jeni të strukturuar në një nivel dokumentar. Plani i biznesit është dokumenti kryesor që përmbledh idenë tuaj të biznesit.

Investitori mund të jëtë banka, një partner në biznes apo një huadhënës cfardo, i cili në fund të fundit ka nevojë të besoje se ideja juaj do të jetë e sukseshme. Një investiror nuk mund të besojë automatikisht në idenë tuaj por mund të vlerësojë dhe besojë planin tuaj të biznesit.

  • Nëse dëshironi të merrni pjesë e të përfitoni nga grantë lokale, kombëtare apo të Bashkimit Europian është thelbësore të keni një plan biznesi të mirë strukturuar. Institucionet dhe organizatat që ofrojnë këto grantë do ta gjykojnë idenë tuaj njëlloj si të ishin investitor.

Planet e mirë strukturuara duhet të përfshijnë një përmbledhje ekzekutive, produkte dhe shërbime, strategji dhe analiza marketingu, planifikim financiar me disa skenarë dhe një parashikim financiar.

rritet-akciza-e-produkteve-t-euml-luksit_hd-780x439

Akciza – Dallimi fiskal mes takses ne import dhe ne prodhimin vendas

Akciza është një taksë që zbatohet mbi produktet e akcizës, të prodhuara dhe të importuara, që hidhen për konsum në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Ne trajtimin fiskal ka dallim mes akcizes per mallrat e importuara dhe akcizes per mallrat e prodhuara brenda vendit.

Rregullat e përgjithshme për prodhimin, mbajtjen, magazinimin, lëvizjen dhe kontrollet mbi produktet që i nënshtrohen detyrimeve të akcizës, percaktohen nga ligji nr. 61/2021 “Per akcizat ne R.SH” dhe aktet ligjore ne zbatim te tij.

Sipas ligjit “Per Tatimin mbi te ardhurat”, akciza eshte shpenzim i panjohur.

Neni 21 I ligjit nr. 8438 dt. 28.12.1998 ““Per Tatimin mbi te ardhurat”,

Shpenzime të panjohura

gj) tatimi mbi të ardhurat personale, akciza, tatimi mbi fitimin dhe tatimi mbi vlerën e shtuar të zbritshëm;

Ne kete pike ligji ben fjale per akcizen e mallrave te prodhuara ne Republiken e Shqiperise.

Akciza per importin e mallrave qe i nenshktrohen kesaj takse ben pjese ne shpenzimet e njohura.

Udhezimi nr. 5 dt. 30.01.2006 “Per Tatimin Mbit e ardhurat, pika nr. 3.6.J

3.6. SHPENZIME TË PANJOHURA

Akciza e paguar në blerje ose në import në çdo rast është shpenzim i zbritshëm. Kështu p.sh. nëse një shoqëri transporti blen karburante, në çmimin e të cilave është përfshirë edhe akciza, e gjithë vlera e këtyre shpenzimeve është shpenzim i njohur. E kundërta ndodh me akcizën e llogaritur në shitje. Kjo akcizë nuk njihet si shpenzim i zbritshëm. Kështu p.sh. një tatimpagues prodhues birre, kur shet birre, llogarit edhe akcizën përkatëse të cilën e mbledh dhe e derdh për llogari të shtetit. Në këtë rast për pjesën e akcizës së llogaritur nuk preken llogaritë e të ardhurave dhe të shpenzimeve. pasi akciza në këtë rast është shtesë mbi çmimin e shitjes (kosto plus fitim) dhe nuk zbritet nga shpenzimet e biznesit;

Kompensimet e kontributeve shtese

TVSH-Vetefurnizimi i mallrave dhe sherbimeve

Ne aktivitetin e perditshem ekonomik te biznesit mund te ndodhe qe biznesi te perdore mallra dhe sherbimet qe tregton per nevojat e aktivitetit te tije.

Vetefurnizimi i mallrave dhe sherbimeve konsiderohet si furnizim kundrejt pagesës nga personi i tatueshëm furnizimi i mallrave të prodhuara, të ndërtuara, të nxjerra, të përpunuara, të blera ose furnizimi i shërbimeve në kuadër të veprimtarisë së tij ekonomike për t’u përdorur për nevoja të kësaj veprimtarie.

Raste te tilla mund te permenden:

– nje shoqeri me aktivitet ne fushen e Teknologjise se Informacionit, nderton nje software per nevojat e brendshme te saje.

– nje shoqeri qe tregton kafe dhe nenprodukte te saj, nje pjese te mallit te blere e perdor per personelin e saj.

– nje studio kontabiliteti, mban kontabilitin per aktivitetin e saj.

Kujdes!

Vetefurnizimi, rastet e mesiperme, ndryshojne dhe trajtohen ndryshe ligjerisht nga perdorimi i mallrave e sherbimeve per nevojat e pronarit/pronareve. P.Sh nese pronari i nje shoqerie me aktivitet ne fushen e ndertimit do te ndertoje nje shtepi banimi per veten e tije.

Sipas ligjit, subjekti qe kryen vetefurnizim duhet te leshoje nje fature tatimore ku si bleres dhe shites eshte vete subjekti. Kjo fature deklarohet ne liber shitje si furnizime me shkalle 20 % ose e perjashtuar varesisht aktivitetit te biznesit. Ne te njejten kohe, fatura deklarohet ne blerje si blerje e perjashtuar, blerje me shkalle 20 % apo investime, varesisht aktivitetit dhe produktit/sherbimit te vetefurnizuar.

Bazuar në nenin 15 të ligjit, në këtë rast, personi i tatueshëm konsiderohet se ka kryer një vetëfurnizim të mallrave dhe shërbimeve me kushtin që këto mallra e shërbime të përdoren për qëllime të veprimtarisë ekonomike të tatueshme, jo të përjashtuar të personit të tatueshëm.

Personi i tatueshëm i furnizon dhe gjithashtu i trajton këto mallra ose shërbime si furnizime të marra prej tij, për qëllime të veprimtarisë ekonomike të tatueshme, duke aplikuar zbritshmërinë e TVSH-së, në përputhje me dispozitat e këtij ligji.

Për këtë, personi i tatueshëm lëshon një faturë për furnizimin si furnizues i mallit ose shërbimit dhe në të njëjtën kohë si blerës i këtij furnizimi për nevoja të biznesit të tatueshëm.

Per rastet e vetefurnizimit, aplikimi apo jo i TVSH-se si edhe e drejta e zbritjes ose jo ne blerje e saj nuk lidhet me procesin e vetefurnizimit. Per efekt te TVSh, si ne shitje ashtu edhe ne blerje vetefurnizimi trajtohet njelloj sikur shitja te ishte kryer per nje tatimpagues tjeter.

Accountant-Hero-1

Puna- kostoja e fshehur dhe me e madhe fiskalizimit

Prej dates 1 Korrik 2021 kemi hyre ne fazen e dyte te fiskalizimit.

Sikurse ka qene parashikuar nga kontabilistet dhe ekspertet e fushes, jane faktuar tashme problematikat qe vijne me kete proces.

Problemet lidhen me legjislacionin i cili ka nevoje per permiresim, zgjidhjet software-ike aktuale te certifikuara dhe si edhe punen praktike.

Fluksi i aplikimeve prane AKSHI-t per certifikata elektronike, mbingarkesa e shoqerive qe ofrojne zgjidhjet software-ike ishte arsyeja e dukshme qe u shtyne pernalitetet per moszbatimin efektiv te fiskalizimit.

Ne te vertete, prapa ketyre fakteve qendron pregatitja dhe puna njerezore.  

A do te munden bizneset deri ne 31 Dhjetor 2021 te pershtaten dhe tu bejne balle detyrimeve ligjore qe rrjedhin nga fiskalizimi?

Kryerja e plote e procesit te fiskalizimit per nje biznes te mesem ose te madh kerkon prezencen e nje kontabilisti te mireinformuar. Sa biznese ne Shqiperi e kane te punesuar brenda nderrmarrjes nje kontabilist?

Kryerja e plote e procesit te fiskalizimit per nje biznes te mesem ose te madh mund te realizohet edhe nepermjet nje ekonomisti me eksperience i cili ka ne dispozicion dhe shfrytezon ne menyren e duhur burimet e informacionit ose merr asistence nga nje ekspert i fushes. Tregu per nje economist te tille eshte 700-800 Euro/muaj. Sa biznese ne Shqiperi e kane te punesuar brenda nderrmarrjes nje ekonomist te tille?

Duke qene se kontabilistet dhe ekspertet e kane pasur nje aktivitet dhe klientele te caktuar perpara hyrjes ne fuqi te fiskalizimit, sa kapacitet kane ata qe t’i dedikojne kohen e nevojeshme implementimit te fiskalizimit? Sa te afte jane te pershtaten? Ku do t’i gjejne punonjesit dhe mbi te gjitha kur do t’i trajnojne?

Kush do ta paguaje punen shtese? Sa do te jete kosto e punes per zbatimin e detyrimeve ligjore sipas legjislacionit per fiskalizimin?

Me poshte po rendisim ne menyre te permbledhur punen shtese, periodike ne pjesen me te madhe, qe duhet bere ne zbatim te ligjit nr. 87/2019 “Per faturen dhe sistemin e monitorimit te Qarkullimit”

  1. Konfigurimet e vendeve te ushtrimit te aktivitetit ne Platformen Qendrore te Faturave.
  2. Azhornim i konfigurimeve te vendeve te ushtrimit te aktivitetit ne rast ndryshimesh.
  3. Deklarimi dhe largimi i operatoreve ne Platformen Qendrore te Faturave
  4. Marrja dhe rinovimi i certifikatave elektronike
  5. Instalimi/licencimi dhe rinovimi i software-ve per fiskalizimin
  6. Trajnimi per perdorimin e software-ve per fiskalizimin.
  7. Konfigurimet ne software-t e fiskalizimit
  8. Verifikimet e perputhjes se rregjistrimeve ne software me Platformen Qendrore te Faturave.
  9. Raportimi i problematikave me zgjidhjet software ose problematikat ligjore per raste te caktuara.
  10. Deklarimi dhe largimi i operatoreve ne zgjidhjet software-ike.
  11. Raportimi i gjendjes fillestare, terheqjeve e depozitave ne arke.
  12. Pranimi ose refuzimi i faturave ne Platformen Qendrore te Faturave ose ne software.
  13. Klasifikimi i faturave te blerjes per efekt te TVSH.
  14. Printimi /arkivimi i faturave elektronike.
  15. Fiskalizimi i faturave te importit me artikuj dhe klasifikimi I tyre per efekt te TVSH.
  16. Likujdimi ne banke i faturave me NIVF
fiskalizimi-kostot-4-1024x768-1

Problematika funksionale te software-ve te licencuar

Disa nga problematikat ne lidhje me implementimin e fiskalizimit jane edhe funksionaliteti dhe perputhshmeria e zgjidhjeve software-ike me ligjet ne fuqi si dhe asistenca qe keto shoqeri ofrojne.

Nderkohe qe per asistencen, e cila eshte e kuptueshme dhe qe me kalimin e kohes pritet te permiresohet, per problemet funksionale raportimi i tyre nga çdo subjekt qe haset me to perveçse u jep mundesi aktoreve te lidhur me kete proces qe te permiresohen, mbron edhe vete tatimpaguesit.

Me posht nje rast konkret lidhur me nje problematike funksionale te nje software.

kontribute-shoqerore-shendetsore

Fiskalizimi: Sektori i perpunimit aktiv (fason)

Nje nder aktivitetet qe nisin te zbatojne ne date 1 Korrik ligjin nr. 87/2019  “Per Faturen dhe sistemin e monitorimit te qarkullimit” eshte sektori i perpunimit aktiv (fason).

Shitjet/Eskportet

Shitjet e tatimpaguesve qe operojne ne sektorin e perpunimit aktiv klasifikohen si furnizime me 0, ne baze te nenit nr. 57, pika C e ligjit te 92/2014 “Per TVSH”

Sipas nenit nr 8, pika 1, momenti i leshimit te fatures fiskale eshte ne çastin e furnizimit te mallit/sherbimit. Per rrjedhoje fatura e shitjes per eksportet duhet te leshohet ne momentin e ngarkimit te mallit.

Konfirmimi/pranimi i faturave te shitjes se fasoneve nga ana e klienteve te tyre te huaj, per sa kohe sistemi Shqipetar nuk do te lidhet automatikisht me sistemin e vendeve Europiane eshte i perjashtuar si detyrim ligjor.

Importet

Zbatimi i procedurës së fiskalizimit të faturës se importit kryhet vetem per importet me tvsh (import4).

Ne nenin nr. 20, pika nr. 10 e ligjit nr. 87/2019  “Per Faturen dhe sistemin e monitorimit te qarkullimit”, citohet:

Procedura e fiskalizimit të faturës për importet e mallrave, në rastet e parashikuara në

pikën 7, të këtij neni, kryhet nga marrësi i mallrave në Republikën e Shqipërisë, bazuar në

deklaratën doganore pas vendosjes së mallrave nën regjimin e hedhjes për qarkullim të lirë ,

por jo më vonë se tri ditë nga vendosja e mallrave në këtë regjim”

Ne piken ne piken me siper e rendesishme eshte shprehja “pas vendosjes se mallrave nen regjimin e hedhjes se qarkullimit te lire”.

Importi i lendes se pare nga tatimpaguesit qe operojne me Regjimin e Perpunimit Aktiv, (import 5) nuk konsiderohet “regjim i qarkullimit te lire”. Per rrjedhoje “fasonet” do te fiskalizojne, brenda 3 ditesh nga zhdoganimi, vetem importet me TVSH, te cilat mund te jene makineri pajisje apo edhe mallra e material ndihmese qe per arsye te ndryshme zhdoganohen duke paguar TVSH.

Procedura e fiskalizimit te fatures se importit

  1. Procedura e fiskalizimit do të kryhet në platformën qendrore të faturave.
  2. Në llogarinë e përdoruesit të tatimpaguesit (importuesit) në platformën qendrore të

faturave, janë të dukshme të dhënat nga fatura e personit të huaj bazuar në deklaratën doganore. Tatimpaguesi (importuesi) për secilën faturë, bazuar në numrin rendor të deklaratës, për secilën zyrë doganore, e cila është caktuar në momentin kur deklarata është pranuar, shton të dhënat e mëposhtme direkt në platformë:

  1. emri i shitësit;
  2. numri i identifikimit tatimor të
  3. adresa e shitësit (rruga, qyteti,
  4.  kodi i vendit të ushtrimit të veprimtarisë së biznesit të tatimpaguesit (importuesit), vend i
  5. cili ka të bëjë me mallrat e furnizuara;
  6. lloji i faturës (paguar me para
  7. numri i faturës (nga fatura e
  8. kodi i artikullit sipas nomenklaturës
  9. data e lëshimit të faturës;
  10. mënyra e pagesës; dhe
  11. përshkrimi i njësisë, njësisë matëse, sasisë për njësi dhe çmimit për njësi, në situatën kur vetëm të dhënat për grupin e produkteve përcaktohen në të dhënat e deklarates.

3-Pas fiskalizimit, nëse verifikimi tatimore gjeneron NIVF, i cili do të ruhet në librin e blerjeve të tatimpaguesit (importuesit) në platformën qendrore të faturave, së bashku me të dhënat e tjera të faturës së personit të huaj.

tatimpaguesi

Fiskalizimi-Ndeprerja e punes se pasjisjeve fiskale/software-ve

Nëse ndodh ndërprerja e plotë e punës së pajisjes fiskale, tatimpaguesi, që lëshon faturë, lëshon një faturë nga një bllok i veçantë faturash.

Blloku i veçantë i faturave përmban dy kopje për secilën faturë: origjinalin për konsumatorin dhe kopjen që mbetet në librin që duhet të mbahet nga tatimpaguesi.

Tatimpaguesi, që lëshon faturë, detyrohet që brenda pesë ditëve, nga e nesermja e ditës kur pajisja fiskale ka ndaluar plotësisht së funksionuari, të mundësojë funksionimin e pajisjes për lëshimin e faturave fiskale ose të sigurojë një pajisje të re.

Brenda 5 ditëve pas afatit të përcaktuar me siper,  tatimpaguesi, që lëshon faturë, detyrohet t’i fusë të gjitha faturat në sistemin fiskal dhe t’i paraqesë ato në administratën tatimore qendrore, nëpërmjet lidhjes elektronike (internetit), nëpërmjet një protokolli të veçantë, në përputhje me udhëzimin e ministrit përgjegjës për financat.

Administrata tatimore qendrore u cakton NIVF-në të gjitha faturave të referuara në pikën

4, të këtij neni, dhe ia kthen ato tatimpaguesit, që lëshon faturë, si konfirmim për pranimin e faturave të dorëzuara me vonesë.

Tatimpaguesi, që lëshon faturë, detyrohet që ta shtojë informacionin lidhur me NIVF-të e marra në kopjet e faturave në bllokun e veçantë të faturave, sipas pikës 1, të këtij neni, dhe t’ua dërgojë marrësve të faturave elektronike.