Regjimi i veçantë për individët tregtarë dhe të vetëpunësuar

Regjimi i veçantë për individët tregtarë dhe të vetëpunësuar eshte nje metode e perllogaritjes se fitimit bazuar ne xhiron faktike te tatimpaguesit dhe shpenzimeve te supozuara (apriori) sipas normave te percaktuara ne ligj.

Kjo metode mund te aplikohet nga cdo person fizik, tregtar apo te vetepunesuar, qe kane nje qarkullim vjetor deri ne 10’000’000 leke.

Tatimpaguesit mund te zgjedhin dhe duhet te deklarojne ne administraten tatimore metoden qe deshirojne te aplikojne per percaktimin e rezultatit tatimor midis dy metodave te meposhteme:

• Përllogaritjen e shpenzimeve të zbritshme bazuar në dokumentacionin dhe faturat respektive për
  çdo shpenzim.
• Regjimi i veçantë për individët tregtarë dhe të vetëpunësuar

Duhet treguar kujdes ne zgjedhjen e metodes sepse ajo eshte e detyrueshme per tu aplikuar per 3 vite dhe mund te ndryshohet vetem ne vitin e 4 te aktivitetit.

Regjimi i veçantë për individët tregtarë dhe të vetëpunësuar sipas nenit nr. 14 te ligjit nr. 29/2023 te ligjit “Per tatimin mbi te ardhurat” nenkupton pranimin e shpenzimeve te supozuara sipas normave te meposhteme:

• 60% të të ardhurave për veprimtaritë prodhuese;
• 90% të të ardhurave për veprimtaritë e tregtimit me shumicë;
• 70% të të ardhurave për veprimtaritë e tregtimit me pakicë të mallrave dhe transportit individual;
• 60% të të ardhurave për veprimtaritë bare, restorante, disko etj., të kësaj natyre;
• 50% të të ardhurave për veprimtaritë e shërbimeve, veprimtaritë artizanale dhe atyre zejtare;
• 30% të të ardhurave për individët e vetëpunësuar; ose

Por cfare duhet te marrim ne konsiderate ne perzgjedhjen e metodes per kategorine e tatimpaguesve qe kane te drejte te zgjedhin?

1. Shpenzimet faktike dhe ato te parashikuara ne te ardhmen.

Nese shpenzimet faktike jane me te larta se shpenzimet apriori sipas % te percaktuara nga ligji atehere tatimpaguesi nuk eshte i interesuar te zbatoje regjimin e vecante. Sepse me shpenzime me te larta faktike, tatimi mbi te ardhurat e biznesit do te rezultonte me i ulet duke kontabilizuar te gjitha shpenzimet. E anasjellta nese shpenzimet faktike jane me te uleta se shpenzimet apriori sipas % te percaktuara nga ligji atehere tatimpaguesi eshte i interesuar te zgjedhe regjimin e vecante per njohjen e shpenzimeve.

Pervec njohjes dhe krahasimit te shpenzimeve faktike me ato te supozuara, duhet konsideruar gjithashtu edhe parashikimi i shpenzimeve ne nje afat 2-3 vite ne menyre qe zgjedhja te jete optimale.

2. Koston e mbajtjes se kontabilitetit lidhur me secilen metode.

Metoda e njohjes se shpenzimeve apriori eshte me pak e kushtueshme sepse ne baze te ligjit nuk kerkohet dokumentim i shpenzimeve gjate vitit, rregjistrim i tyre dhe kontroll nga administrata tatimore.

Kujdes! Nese individi eshte edhe subjekt i deklarimit vjetor te te ardhurave dhe nese ka perzgjedhur metoden e njohjes se shpenzimeve apriori, me qellim uljen e kostos se mbajtjes se kontabilitetit, fitimi tatimor qe rezulton nga kjo metode nuk konsiderohet korrekt ligjerisht per efekt te deklarimit individual. Pra nese individi eshte subjekt i deklarimit vjetor te te ardhurave, ne te ardhurat e nga biznesi eshte i detyruar te deklaroje fitimin ne baze te dokumentacionit. Per kete arsye faktori “kosto e mbajtjes se kontabilitetit” mund te kete pak efekt ne perzgjedhjen e metodes.